Excel’in belki de en güçlü ve fakat en az kullanılan formüllerinden bir tanesine geldik. Neden? İndis, İngilizce Index, pek çok farklı amaçla pek çok farklı yerde kullanılabilir. Hatta Kaçıncı (Match), Kaydır (Offset) gibi diğer formüllerle birlikte kullanıldığında gücüne güç katıyor. Diğer formülleri anlatmadan önce İndis formülüne gelelim.
İndis formülünün iki farklı yazılımı var. İlk kullanımı:
=İNDİS(Dizi, Satır Sayısı, Sütun Sayısı)
Ne demek bu? Bir tablomuz olduğunu düşünelim, bu tabloda 5. satır, 3. sütunun kesiştiği hücrede yer alan değere ihtiyacımız olsun. İndis formülü ile bu değeri bulabiliriz. Bir örnek üstünden anlatalım isterseniz. Bu sefer hazırladığım tabloyu sonraki derslerde de kullanacağım için oldukça büyük oldu. Bu nedenle lütfen aşağıdaki linkten dosyayı indirin.
İndis formülünün ilk kullanımı tek bir sütundaki n. elemanı bulmaktır. Bunun için kullanılacak formül:
=İNDİS($A$2:$A$41;6;)
Bu formül ile A3:A41 arasındaki hücrelerin altıncısından yer alan değer gösterilir. Dikkat ederseniz buradaki dizin tek boyutlu, sadece satırlardan oluşuyor bu nedenle sütun değerini girmemize gerek olmadı. Aynı şekilde sadece kolonlardan oluşan bir aralığımız olsa idi satır numarası girmemize de gerek kalmazdı. Unutulmaması gereken bir diğer hususta tablonun ilk satırı olan başlık satırı 1. eleman olarak alınıyor. Aşağıdaki resimde formülün nasıl çalıştığını gösterdim.
İNDİS formülünün bir başka güzelliği değişken aralık döndürebilmesidir. Misal ilk 10 kişinin ne kadar mal satın aldığını hesaplamak isteyebilirsiniz. Bunu indis kullanarak yapabiliriz.
=TOPLA($G$3:İNDİS($G$3:$G$41;10;0))
Bu formülü ilk İDİS kısmından başlayarak inceleyelim. Satışlar G sütununda yer alıyor. İNDİS formülü G sütununda 10. elemanı buluyor ve bu hücrenin adresi olan $G$10 değerini döndürüyor. Faha sonra G2 ifadesinin sonuna ekleyerek G2:G10 ifadesini elde ediyor ve bu aralıktaki değerleri topluyor. İsterseniz burada “10” değerini bir hücreye yazarak o hücrenin referansını gösterebilirsiniz. Bu sayede 10 yerine istediğiniz rakamı yazarak her seferinde farklı bir aralığın toplanmasını sağlayabilirsiniz. Formülün nasıl çalıştığını anlamak için formül değerlendirme komutunu kullanarak çektiğim videoyu aşağıda bulabilirsiniz.
Eğer hem sütunlardan hem de satırlardan oluşan 2 boyutlu bir aralığımız var ise girilen satır ve sütunun kesiştiği hücredeki değeri bulmaktır. Bu amaç için formülümüz:
=İNDİS($A$2:$G$41;3;6)
Bu formülün çalışma şekli için aşağıdaki resmi inceleyebilirsiniz.
Bu formülü yazdığımızda A1:G40 ile belirtilmiş aralığı bir tablo olarak alır, bu tablonun 3. satırı ve 6. sütunun kesiştiği hücrenin değerini geri döndürür. Formülümüzün döndürdüğü değer “120”dir. Yine yazılım esnasında tablo aralığının $ karakteri ile sabitlenmiş olduğuna dikkat edin.
Bu formülün güzel bir özelliği de satır veya sütun değerlerinden biri boş bırakılır veya buraya “0” yazılır ise tüm satırı veya sütunu geri döndürmesidir. Örnek olarak tablodaki toplam satış fiyatını bulmak istiyorsak aşağıdaki formülü kullanabiliriz.
=TOPLA(İNDİS($A$2:$G$41;0;7)
Bu durumda İNDİS formülü 7 sütunun tamamını geri döndürecek ve toplam formülü ile bu aralıktaki tüm değerler toplanacaktır.
İNDİS formülünün nasıl çalıştığını incelemek için bu dosyayı indirerek denemeler yapabilirsiniz.
İNDİS formülünü ayrıntılı olarak incelediğinizde aslında hücre değerini değil, hücrenin referansını geri döndürdüğünü göreceksiniz. Excel o referansa giderek, içindeki bilgiyi görüntüler ya da bir önceki örnekte olduğu gibi bir aralık kullanan formüllerde aralık referansı olarak kullanır. Bunun anlamı nedir? Hücre referansı istenen her yerde İNDİS formülü kullanılabilir.
İNDİS formülünün nasıl aralık döndürdüğünü görmek için formülün yer aldığı hücreyi seçin ve “Formüller” araç çubuğundan “Formülü Değerlendir” komutunu kullanın. “Değerlendir” dediğinizde İNDİS formülünün sonucunda F1:F40 aralığının geri döndüğünü göreceksiniz. Aşağıdaki videoda nasıl yapıldığını gösterdim.
İşler şimdi biraz daha ilginçleşecek. İndis formülünün bir özelliği de aralıktaki veriyi işleyebilmesidir. İşlemek derken neyi kastediyorum? Örnek kıyaslama için kullanabilirsiniz. Misal tabloda “Müşteri” kısmında “Selim” olan satırların satışlarının toplamını bulmak isteyelim. Bu durumda daha önce kullanılacak formül:
=TOPLA(İNDİS((A2:A41=”Selim”)*(G2:G41);0))
Bu formülü incelediğimizde aslında yapılan A2:A40 aralığının içeriğini “Selim” değerine göre karşılaştırıp daha önce anlattığım gibi (0,0,0,1) şeklinde bir dizin oluşturmak ve bu dizin ile G2:G40 aralığını çarpmak. Ve elde edilen son dizini toplamak. Bunu yapan başka bir formül daha var. Onu da ileriki derslerde anlatmayı düşünüyorum.
Yine indis formülünün bir başka özelliği ise aynı yapıya sahip birden fazla tablodaki belirli alanları elde etmek için kullanılabilmesidir. Burada dikkat ederseniz referans yerine çoklu alan giriyoruz. Bu çoklu alandan hangisindeki kesişimi bulmak istiyorsak ta en son “Alan Numarası” değişkeni ile kullanmak istediğimiz alanın numarasını ekliyoruz.
=İNDİS((Dizi1, Dizi2,…);Satır Sayısı, Sütun Sayısı, Alan Numarası)?
Bu formülde dikkat edilecek husus her iki aralığın da aynı sayfada olması gerekliliğidir. Şimdi öncelikle aşağıdaki dosyayı indirin.
İndis’in 2. kullanımı örnek dosyaŞimdi bu tabloda Q2 hücresine “1” değerini yazalım ve Q3 hücresine de aşağıdaki formülü yazalım:
=TOPLA(İNDİS(($A$1:$G$40;$I$1:$O$40);;7;Q2))
Bu formül girdiğimiz ilk aralığı alır, burada “A1:G40” 7. sütunun tamamını alarak toplama işlemini yapar. Şimdi Q2 hücresindeki değeri 2 olarak değiştirelim. Sonuç değişti.
Evet gördüğünüz gibi İNDİS formülü oldukça basit bir formül gibi gözükmesine rağmen çok farklı amaçlar için kullanılabilmektedir. İndis formülü ile ilgili olarak oldukça ayrıntılı olduğunu düşündüğüm bu yazımın da sonuna geldim. Buraya kadar okuduğunuz için teşekkür ederim. Eksik olduğunu düşündüğünüz konular var ise lütfen benimle iletişime geçin.
merhaba,
=TOPLA($G$3:İNDİS($G$3:$G$41;10;0))
İNDİS($G$3:$G$41;10;0) sonucu listenin 10. sırasındaki değeri veriyor.
lakin topla fonksiyonu içinde adres referanslama fonksiyonunu yükleniyor.
topla ve indis fonksiyonlarına hakim biri bunu tek başına çıkaramaz sanırım. özel ve ara bir amaç yüklenmiş araca.
nereden öğrenilir bunlar?!
ben siz den öğrendim teşekkür ederim.
Merhaba,
Sizlere faydam oldu ise ne mutlu bana. Zaten bu siteyi hazırlamaktaki amacım Excel’in pek bilinmeyen özelliklerini göstererek programı tam anlamı ile kullanabilmenize yardımcı olmak. Excel basit bir tablo hazırlama programı değil doğru kullanılır ise ileri seviye uygulamalar yapabileceğiniz bir araca dönüşür.
Saygılarımla,