Merhabalar,
Bugün şartlı sayma formüllerine benzeyen, farklı olarak girilen şarta göre toplama işlemi yapmaya yarayan ETOPLA ve birden fazla şartı dikkate alarak toplama yapan ÇOKETOPLA formüllerine değinmek istiyorum.
Bu formüllerde kullanılabilecek karşılaştırma işleçleri şunlardır:
| İşaret | Anlamı | İşaret | Anlamı |
|---|---|---|---|
| = | Eşittir | <= | Küçük Eşit |
| > | Büyüktür | => | Büyük Eşit |
| < | Küçüktür | <> | Farklı |
Bu ifadeleri karşılaştırma isteyen her formülde kullanabilirsiniz.
NOT: Dikkat etmeniz gereken en önemli husus bu formüllerde kullanılan kıstasların metin olarak ele alınıyor olmasıdır. Yani siz rakam bile kullanmak isteseniz bunu metin olarak çift tırnak arasına yazmanız gerektiği. Misal 100’den küçük değerleri toplamak istiyorsanız kıstasınız “<=100” şeklinde olmalıdır.
Tarih değerlerini kıstas olarak kullanmak isterseniz kıstas işaretinden sonra 13.05.2019 gibi bir ifade yazmanız gerekiyor. “.” yerine “-” veya “/” işaretlerin de kullanabilirsiniz.
Örnek olarak bir Satınalma Bölümünde birden fazla para birimi ile ürün satın aldığımızı düşünelim. Her bir farklı para birimi ile alınan ürünleri farklı sayfalarda takip edebiliriz. Ancak genelde ürün gruplarına göre bir gruplandırma tercih edilir. Bu da farklı para birimine sahip ürünlerin aynı sayfada listelenmesi anlamına gelir. Ek olarak ERP yazılımlarından farklı kurlara göre fiyat girilmiş bir ürün listesi aldığımızı düşünelim. Bu durumda farklı kurlara ait bütçeleri nasıl çıkarabiliriz? Bunun için kullanabileceğimiz formül ETOPLA formülü. İngilizce SUMIF formülüdür. Formülün yazılışına bakalım:
=ETOPLA(aralık; ölçüt; [toplam aralığı])
Aralık kısmına kıyaslama yapmak istediğiniz aralığı giriyoruz. Misal döviz kurlarının "USD", "EUR" gibi ifadeler ile yer aldığı sütun.
Ölçüt kısmına kıyaslama için kullanılacak kıstası giriyoruz. Örnek değeri 100 olan hücrelerin toplamını bulmak için "=100" gibi bir ifade kullanılır. Eğer metin için bir kıstas kullanacak ise "=USD" gibi bir ifade yazmalıyız.
Toplam Aralığı toplanacak değerlerin yer aldığı aralıktır. Eğer burası boş bırakılır ise aralık ile tanımlanmış alan kullanılır.
Aşağıdaki resimde formüllün nasıl çalıştığını gösterdim.
Bir önceki örnekte tek bir kıstasa dayalı bir toplama işlemi yaptık. Ancak birden fazla kıstasa göre toplama işlemi yapmak istersek ETOPLA formülü bize cevap veremez. Örnek olarak yine bir önceki sekmede verdiğim tabloda bir de firma ismi olduğunu varsayalım. Firmaya göre USD ve EUR olarak ne kadar bir bütçe ayırmamız gerektiğini bulmak isteyelim. Burada kullanacağımız formül ÇOKETOPLA formülü olacaktır. İngilizce olarak SUMIFS olarak yazılır. Hemen yazımına bakalım.
=ÇOKETOPLA(aralık toplamı; ölçüt aralığı1; ölçüt;.....)
ETOPLA'dan farklı olarak toplanacak değerleri barındıran aralık ilk olarak giriliyor. Sonrasında ise sırası ile kıstas için kullanılacak aralık ve her bir aralığı takip eden kıstas giriliyor. Kıstas olarak aynı ETOPLA'da olduğu gibi farklı operatörler kullanılabilir.
Dikkat ettiyseniz bu formülde toplam aralığı ETOPLA'da olduğu gibi isteğe bağlı değil. Mutlaka girilmesi gereken bir aralık. Ek olarak yine ETOPLA'dan farklı olarak formülün son parametresi değil, ilk parametresi olarak geliyor
Aşağıdaki resimde formülün nasıl yazıldığını ve sonuçlarını gösterdim.
Her iki formülün yazılımına dikkat ettiğimizde kıyaslama kısmının metin şeklinde yapıldığını görüyoruz. Bu bize bir avantaj sağlıyor. Burada metin birleştirme formülleri ile kıstası bir hücre içeriğine göre değişmesini sağlayabiliriz. Örnek olarak ilk görseldeki formülde görüğünüz “=USD” yerine “=”&$B17 ifadesini yazarak kıstasın hücre içinden alınmasını sağlayabiliriz. Ve tabii formülü aşağıya doğru uzattığımızda kıstas değeri bu sefer B18 hücresinden alınacağından otomatik olarak kıstasımız değişecektir.
Yine metin ile kıyaslama yapıldığından “*”, “?” gibi joker karakterlerin kullanımı mümkündür.