Bu sitedeki uygulamalara girdi iseniz formüllerde $ işaretini çok sık kullandığımı fark etmişsinizdir. Farklı yazılarda bu özellikten bahsetmiş olsam da ayrı bir yazı ile daha ayrıntılı bilgi vermek istiyordum. Kısmet bu güneymiş.
Excel’de her bir hücrenin sütun adı ve satır adınnda oluşan bir adresi vardır. Bu adres, hücre içeriğini formüllerde kullanmak üzere o hücreye başvurmak için kullanılmakta. Yani siz bir hücreye formül yazdığınızda başka bir hücrenin adresini yazarsanız Excel bunu otomatik olarak algılar ve o hücreye giderek hücre içeriğini formül içine çeker.
Excel’in bu özelliği hücre başvurularının kullanıldığı hemen hemen her yerde geçerlidir. Yani koşullu biçimlendirme formülleri, hücre içinde kullanılan formüller vs. hepsinde bu özellik kullanılır. Yeri geldiğinde bu özelliği farklı kullanarak değişik ve çok avantajlı sonuçlar elde etmek için nasıl kullanacağımızı da anlatacağım.
Göreceli Başvuru
Biz bir formül içinde başka bir hücrenin adresini kullandığımızda aslında Excel bu adresi içinde bulunulan hücreye göre fark olarak ele alır. Örnek olarak E6 hücresinde B2 hücresine başvuran bir formül kullandığımızda Excel etkin olan ve başvurulan hücre adreslerini satır ve sütun olarak {6,5} ve {2,2} şeklinde 2 boyutlu bir koordinata çevirir. Sonra bunların etkin hücreye göre farkını alır. {-4,-3} ve bu farkı etkin hücre adresine ekleyerek başvurulan hücreyi bulur. Bu Excel’e aynı formül nereye yazılır ise yazılsın hep farklı hücrelerden başvuru almasına neden olur. Yani başvuru hep başvurulan hücrenin adresine göre yapılır. Bu yüzden göreceli adres sistemi olarak ta adlandırılır.
Bu özellik oldukça kullanışlıdır. Bu sayede aynı başlıklar altında farklı verilerin yer aldığı tablolarda yazdığımız formüllerin diğer satır yada sütunlara çoğaltılması (sürükleme veya kopyala-yapıştır ile) durumunda hep benzer verilerin kullanılmasını sağlar.
Videoda gördüğünüz üzere her bir satır için formül içindeki hücre başvuruları değişerek, formülün yer aldığı hücreye göre değişti.
Mutlak Başvuru
Ancak bazı durumlarda biz formül içinde hep aynı hücrenin kullanılmasını isteyebiliriz. Yada duruma göre sadece satır veya sadece sütun adresinin sabit kalmasını isteyebiliriz. Bu durumda eğer ek bir işlem yapmaz isek yazdığımız formülü başka bir hücreye kopyaladığımızda başvurulan hücre adresi de değişeceğinden formül hatalı sonuç verecektir. Ve tabii eğer kontrol etmeyi atlamamız durumunda sonuçları da çok vahim olabilir.
Peki biz yazdığımız formülde hücre adresinin sabit kalmasını sağlayabilir miyiz? Tabii ki. Bunu yapmak oldukça kolay. Hücre adresini yazdıktan sonra F4 tuşuna basmanız yeterli. Bu tuşa bastığımız anda yazılan adresin satır ve sütun kısımlarının başına $ ibaresi gelecektir.
$ işareti bulunduğu adres bilgisinin sabit kalmasını sağlar. Yani hücre içindeki formül nereye çoğaltılır ise çoğaltılsın başvurulan hücre hep aynı kalacaktır. Örnek olarak kur, vergi oranı gibi sabit değerlerin kullanıldığı formüllerde, bu değerlerin yer aldığı hücre mutlak referans ile tanımlanır ise, formül nereye kopyalanır ise kopyalansın hep bu değerlerin yer aldığı hücreye başvurarak hesaplama yapar.
Mutlak-Göreceli Karışık Kullanımı
Bazı durumlarda girilen başvuru adresinin sadece belli bir kısmını mutlak diğer kısmını göreceli olarak kullanmak gerekebilir. Bu durumda F4 tuşuna ardı ardına basarak farklı adres kısımlarında bu ifadenin eklenmesi veya tamamen kaldırılması sağlanabilir.
Bu durumda sadece $ ibaresinin başında olduğu adres bilgisi sabit kalacaktır. Yani siz yazdığınız formülde, formül nerede olursa olsun sütun adresinin sabit kalmasını isterseniz örnek olarak $B2 şeklinde bu başvuruyu yazarsanız formül çoğaltma sonrasında sütunun değişmesini engellersiniz. Bu durumda sadece satır kısmı coğaltıldığı hücrenin satır bilgisinden alınır.
Aşağıdaki videoda sadece satır ve sadece sütunda mutlak başvuru kullanarak nasıl formül yazılacağını örnekledim. Gördüğünüz gibi mutlak başvuru özelliğinin kullanıldığı yere formülün göre sütun veya satır kısmı sabit kalırken diğer kısım göreceli başvuru olarak çalışmaktadır.
Merhaba
ben aynı çalışma kitabında farklı sayfalardaki aynı stundan başka bir çalışma kitabına veri çekmek istiyorum ve satırı mouse ile tutup çektiğimde diğer sayfalardaki verileri de getirmesi istiyorum nasıl birşey yapabilirim.
Merhaba,
Aşağıdaki yazıda benzer bir çalışma anlatılıyor:
http://excelileharikalar.com/index.php/2018/11/24/farkli-sayfalardan-kitaplardan-formulle-veri-alma/
Saygılarımla,
Merhaba. Ben bir sütundaki bütün satırlara bu mutlak başvuru işlemini yapmak istiyorum su şekilde $c$1 , $c$2 , $c&3,… vs. Bir sütunda 100 satır varsa ben ilk hücreye bu işlemi yapıp sağ köşesinden aşağıya çekince tahmin edebileceğiniz gibi bütün satır $c$1 oluyor bunun olmaması gerek. Ilk anlattığım gibi hepsi $c$1 , $c$2 , $c&3,… $c$100 olmalı bunu tek tek yapamam çünkü bahsettigim seyi baska sütunlarda daha fazla satıra yapmam gerekiyor. Kısayolu var mı nasıl yapabilirim?
Merhaba,
Bu işlevin amacı zaten sürükle, kopyala gibi işlemlerde hücre adresinin değişmesini engellemektir. Yani siz $C$1 ifadesini yazdıktan sonra bu hücreyi aşağıya doğru sürüklediğinizde bu adresin değişmesini istemiyorsunuz demek. Bu bahsettiğiniz uygulama işlevin amacına ters bir uygulama. Çoklu hücrede kısayol kullanarak mutlak adres değişimi yapmak istiyorsanız da bunu F4 kısyolu kullanarak yapamıyorsunuz. Bul ve Değiştir işlevini kullanarak misal formül içindeki “C” yi “$C$” olarak değiştirmeyi deneyebilirsiniz.
Saygılarımla