1. Hazırlık

Bu yazıya başlamadan önce dilimleyiciler hakkında bilgi sahibi olduğunuzu düşünüyorum. Bu yazıda tablo dilimleyicileri kullanmayacağım çünkü bu dilimleyicilerin seçili değerlerini bir formül ile çekemiyoruz. Bunun yerine özet tablo ve bu tablolar için oluşturduğumuz dilimeyicileri kullanacağım. Aralarında bazı farklar olsa da bu dilimleyiciler de tablo dilimleyicileri ile oldukça fazla ortak özellik barındırıyor. Daha önce yazdığım tablo dilimleyici ile ilgili yazıyı lütfen okuyun.

Öncelikle bize bazı veriler lazım. Ben yine bu tarz durumlarda en sevdiğim RASTGELEARADA formülünü kullanarak bir değerler dizisi elde ettim. Elde ettiğim tabloya buradan erişebilirsiniz. Siz isterseniz kendinize ait bir tablo kullanabilirsiniz.

Tabloyu incelediğinizde yıllar, ürünler, bölgeler ve satış miktarı var. Bu tabloya da “Satışlar” diye bir ad tanımladım. Şimdi hangisine göre grafik hazırlamak istediğimizi seçmemiz lazım. Yani ön plana hangi veriyi çıkarmak istiyoruz. Örnek olarak yıllara göre ürün satışını gösterebiliriz. Yada bölgelere ve yıllara göre bir grafik çıkarabiliriz. Ben bölge ve yıllara göre ürün satışını ön plana çıkarmak istiyorum. Örneği de buna göre yapacağım. Sonuç nasıl olacak aşağıda bir video veriyorum.

Temelde daha önce yazdığım dinamik vurgu grafiği örneğine benziyor. Buradaki temel fark hücre içindeki değerleri değiştirmek yerine dilimleyici üzerindeki düğmelere tıklanması. Birde biraz daha farklı bir yöntem kullandım. Bu örnekte ikinci bir eksen kullanmayacağım.

2. Dilimleyicileri Eklemek

Tablo dilimleyicide tıkladığımız düğmenin değerini bir formül içinde kullanmak ne yazık ki mümkün değil. Bu değerleri okuyabilmek için özet tablo kullanacağım. Bunu yapmak için önce tabloyu seçmemiz gerek. İsim kutusuna girip “Satışlar” yazarak yapabilirsiniz.

Sonra “Ekle” sekmesinden “Özet Tablo” (Pivot Table) seçeneğine tıklıyoruz. Gelen pencerede yerleştirme konumu çalışma kitabında G2 hücresi olarak ayarlayalım. Sonrasında Excel bu hücrede bir özet tablo oluşturacaktır. Ben bu özet tabloyu yıl değeri için kullanacağım bunun için özet tablo üzerinde herhangi bir yere tıklayın ve yan tarafta açılan Özet Tablo Alanları menüsünün üst kısmında “Yıllar” seçeneğini sürükleyerek Satırlar alanına bırakın. Artık G2 hücresinden itibaren tüm yılların yer aldığı bir özet tablomuz var.

Sonrasında bu özet tablo için bir dilimleyici ekleyeceğiz. Bunu yapmak için özet tabloda herhangi bir hücre seçin. Sonrasında ya Ekle sekmesinden Dilimleyici ya da Çözümle sekmesinde Dilimleyici Ekle seçeneğini seçin.

Aşağıdaki videoda anlattığım işlemlerin nasıl yapıldığını görebilirsiniz.

Özet Tablo ve Dilimleyici Ekleme

Gördüğünüz gibi elimizde dilimleyicide seçtiğimiz değeri gösteren bir hücre var. Ben dilimleyici ayarlarından dilimleyicinin başlığı görüntüleme seçeneğini kapatıyorum. Sonrasında mahalle ve ürün için de 2 ayrı özet tablo ve bu özet tablolara dilimleyici ekliyorum.

Ürünler dilimleyicisinin yatayda dizilmesini istediğimden bu dilimleyicinin sütun sayısını 4’e çıkarıyorum ve bu dilimleyicinin ölçülerini de tüm düğmeleri gösterecek şekilde ayarlıyorum.

Bu işlemlerin sonunda elimde aşağıdaki gibi 3 tane özet tablo ve 3 tane de dilimleyiciden oluşan bir dosya oluşuyor.

Özet Tablolar ve Dİlimleyiciler
3. Verileri Çekme

Bu örnekte ikinci eksen kullanmayacağım demiştim. Bu yüzden bir veri tablosu oluşturacağım. Öncelikle ilk videoya baktığımızda seçtiğimiz bölgedeki ürünler farklı bir renkte gözüküyor, seçtiğimiz ürün is yine diğerlerinden daha farklı bir renge sahip oluyor. Bu duruma 3 tane seriye ihtiyacım olacak. İlki seçilmemiş ürünleri içeren seri. İkincisi seçilmiş bölgedeki seçilmemiş ürünleri içeren seri ve en son seçilmiş ürün ve bölgeyi barındıran seri. Ben kendime aşağıdaki gibi bir tablo hazırladım.

Formülleri yazmaya başlamadan önce seçilen yıl G3, seçilen mahalle I3 ve seçilen ürün de K3 hücrelerinde yer alıyor ve tablom da N3’ten itibaren başlıyor, bu tabloda ürünler N5-N8 arasında bulunuyor.

Şimdi ilk sütundan itibaren tablodan veri çekmeye başlayalım. İlk şart seçtiğimiz ürüne ait olmayan veriler. Ve bu verileri de ÇOKETOPLA formülü ile çekeceğiz. Önce ÇOKETOPLA formülünü yazalım:

=ÇOKETOPLA(Satışlar[[Satış]:[Satış]];Satışlar[[Yıllar]:[Yıllar]];Veri!$G$3;Satışlar[[Mahalle]:[Mahalle]]; P$4; Satışlar[[Ürün]:[Ürün]];$N5)

Bu formül ile Satışlar tablosundan ürün adına, satış yılına ve satış yapılan mahalleye göre satış miktarını topluyoruz. Sonra bu formüle şartımızı ekleyeceğiz, bu da EĞER formülü ile olacak. Bu formülde seçtiğimiz üründen farklı ürünlerde sonuç gösterilmesini sağlayacağız.

=EĞER($N5<>$K$3;ÇOKETOPLA(Satışlar[[Satış]:[Satış]];Satışlar[[Yıllar]:[Yıllar]]; $G$3;Satışlar[[Mahalle]:[Mahalle]];P$4;Satışlar[[Ürün]:[Ürün]];$N5);0)

Formülü yazarak alta doğru tüm ürünleri içerecek şekilde ve sağa doğru tüm mahalleler için çoğaltalım.

Diğer şart için toplama formülü aynı kalacak ancak şartımızı seçilen üründen farklı ama seçilen mahalleye göre sonucu göstermesini sağlamamız gerek. Burada da formül:

=EĞER(($N5=$K$3)*($I$3<>R$4);ÇOKETOPLA(Satışlar[[Satış]:[Satış]];Satışlar[[Yıllar]:[Yıllar]];$G$3;Satışlar[[Mahalle]:[Mahalle]];O$4;Satışlar[[Ürün]:[Ürün]];$N5);0)

Burada yaptığımız tablonun ilk sütunundaki ürün ile seçili ürünü ve tablonun ilk satırındaki mahalle ile seçili mahalleyi kıyaslamak. Seçilen ürün aynı, seçilen mahalle farklı ise sonucu göstermek. Bunu da tablonun ilgili alanına çoğaltıyoruz.

Son serimiz de seçili ürün ve seçili mahalle eşit olması durumu. Bir önceki şart ile aynı aslında sadece mahalle de aynı olmalı.

=EĞER(($N5=Veri!$K$3)*(Veri!$I$3=U$4);ÇOKETOPLA(Satışlar[[Satış]:[Satış]];Satışlar[[Yıllar]:[Yıllar]];Veri!$G$3;Satışlar[[Mahalle]:[Mahalle]];O$4;Satışlar[[Ürün]:[Ürün]];$N5);0)

Bu formülü de tablonun geri kalanına çoğalttığımızda dilimleyicilerde seçtiğimiz seçeneklere göre satış tablosundan istenilen değerleri çekilmesi ile oluşmuş ve grafikte kullanacağımız değerleri içeren tablomuz oluşmuş oluyor. Aşağıda örnek tabloyu veriyorum, seçtiğiniz dilimleyiciye göre sizdeki değerler farklılık gösterecektir. Dikkat ederseniz ilk sütun bloğunda olmayan değerler sonraki bloklarda yer alıyor. Şimdi artık grafiği hazırlayabiliriz.

4. Grafiği Oluşturma

Ben yine hiç bir veri seçili değilken boş bir yığılı sütun grafik oluşturuyorum. Sonra teker teker veri serilerini ekliyorum. Serileri sütunlar halinde ekleyeceğim. Tabii eklerken aynı mahalle için olan serileri bir biri ardına ekleyeceğim. Aksi takdirde grafik karışır. Aşağıda grafik için seçtiğim verileri ve grafiğin ilk halini görebilirsiniz.

Şimdi grafiğin boyutunu büyütüp iç kımını biraz daraltacağım ve dilimleyicileri bu grafiğin üzerine yerleştireceğim. Bunu ilk yaptığınızda dilimleyiciler grafiğin arkasında kalacaktır. Bu nedenle dilimleyicileri en üste taşımanız gerekiyor. Sonrasında serileri istediğiniz gibi renklendirebilirsiniz. Dİlimleyicilerinizin ölçülerini de grafiğinize uyacak şekilde değiştirdiğinizde işlem tamamlanacaktır. Siz tüm grafiği ve dilimleyicileri seçecerek grup haline getirirseniz tüm grafiği başka sayfaya veya sayfa içinde taşımanız kolaylaşır.

İlginizi Çekebilecek Diğer Yazılar
Etiketler: ,

Leave a Reply