Excel’in çok önemli ve fakat belki de en az bilinen bir özelliğinden bahsetmek istiyorum. Bu özellik doğru kullanılırsa hem formüllerinizi daha basit, daha anlaşılabilir hale getirebilir, yazılması ve düzeltilmesi çok daha kolaydır ve hatalı hücre başvuruları kullanma olasılığınızı düşürür.

1. Belirsiz Kesişim

Aslında baktığımızda belirsiz kesişim özelliğini, isim kullandığınız her formülde bilmeyerek de olsa kullanıyorsunuz. Kısaca Excel’in bir dizi veri içinde, hücreye denk gelen veriyi göstermesidir. Çok açıklayıcı olmadı farkındayım bir örnek üzerinde anlatayım:

Yukarıdaki resme baktığınızda ürünlere denk gelen adetler ve birim fiyatları var. Bizden toplam maliyet istendiğinde her bir ürün için adetlerin olduğu hücre ile birim fiyatın olduğu hücreyi çarparak sonucu ayrı bir hücreye yazdırırız.Yukarıdaki resimde Genel Yöntem altında formülü ve sonucu verdim.

Aynı sonuca ulaşmak için aşağıdaki formülü de kullanabiliriz:

=D:D*C:C

Bu formülü yazıp ENTER tuşuna bastığımızda Excel 2019 ve önceki sürümlerde formülü yazdığımız hücre çiinde aynı değeri görürüz. Formülü aşağıya doğru uzattığımızda ise her bir satırda farklı ancak genel yöntemle hesaplanmış değerin aynısını yazar.

Peki ne oluyor? Siz bu dizi formülünü yazdığınızda Excel C:C aralığındaki her bir hücrenin değerini D:D sütunundaki denk gelen değer ile çarpıyor. Bu çarpım sonucunu bir değerler dizisi haline getiriyor. Elimizde {0;0;0;465;684;602;272;144;660;480} gibi değerler oluyor. Excel burada formülün yer aldığı satırın numarasını alıyor ve bu dizideki o numaradaki elemanın değerini hücre içinde gösteriyor

Konuyu daha iyi anlamak için I4 hücresine aşağıdaki formülü yazın ve aşağıya doğru çekin:

=İNDİS(C:C*D:D;SATIR();)

Bir önceki adımda bulduğunuz değerler ile aynı değerleri elde edeceksiniz. Yazının başında belirttiğim gibi tanımlı isimlerle yazdığınız formüllerde de bu durum geçerlidir.

Özetlersek, belirsiz kesişim bir dizi sonuç elde eden formüllerde, hangi değerin gösterileceğini, formülün içinde bulunduğu hücrenin sırasına göre Excel’in o anda belirlediği kesişimdir.

Formüllerde tüm sütunun kullanılması aklınıza hafıza kullanımını ve/veya Excel’in çalışma hızını etkiler mi sorusu getirebilir. Bu konuda ben bir fark göremedim açıkçası, araştırdığımda da buna dair bir bilgi bulamadım.

Excel 365 1912 ve daha yeni sürümüne sahip olan kullanıcılar C:C*D:D formülünü yazdığında Excel bir bir taşma olmamasına rağmen “#TAŞMA!” hatası verecektir. Bunun sebebi kolonun tüm sayfayı kaplıyor olması. Daha sonra bu konuya değineceğim ama önce değinmem gereken başka bir husus var, şimdilik bunu aklınızın bir köşesine yazın.

2. Belirli Kesişim

Şimdi gelelim Excel’in pek bilinmeyen bir başka özelliğine; belirli kesişim. Belirli kesişimde hücre içinde gösterilecek değeri, bir kesişim operatörü kullanarak biz belirliyoruz. Excel’de kesişim operatörü “ “, yani boşluk karakteri. Hemen anlatayım:

Şimdi ürünlerle ilgili bilgiler satırlarda yer alıyor, kısaca C:E sütunu arası. Toplam ise E4:E10 satırları arasında. Şimdi ben aşağıdaki formülü yazıyorum:

=$B$5:$E$5 $E$4:$E$10

İki tane aralık başvurusu arasına boşluk karakteri koymayı unutmayın. Hoop karşımızda 684. 

Şimdi bunu tanımlı adlarla yapalım. Ben B3:E10 aralığına “Seçimden Oluştur” seçeneğine tıklayarak otomatik olarak isim oluşturacağım. Şimdi aynı formülü bu sefer isim kullanarak yazalım:

=Ürün_03 Toplam

Sonuç 602.

Belirli kesişim, iki dizi elemanının karşılaştırılarak kesiştiği alandaki değerin gösterilmesidir yani dizinin hangi elemanının gösterileceğini biz tanımlıyoruz.

2. @ İşleci

@ işleci Excel de tablolarda kullanılan bir işleç idi. Tablonun her sütununa bir isim verildiğini zaten Excel Tablolar yazımda anlatmıştım. Tablolarda formül yazdığınızda @ işareti tüm sütunu değil, o sütunda, formülün yazıldığı satırdaki elemanın kullanılması gerektiğini ifade eden bir işleç. Yani siz Excel’e, girdiğiniz tablo sütunu ile formülün yazıldığı satırı kesiştirip çıkan değeri formülde kullanması talimatını veriyorsunuz.

Dizi formülleri ile bu işlecin kullanımına bir özellik daha eklendi. Hatırlarsanız Excel 365 1912 sürümünde ilk gösterdiğim C:C*D:D formülünün taşma hatası verdiğini söylemiştim. Şimdi Excel’e tüm sütunları değil formülün yazıldığı satırdaki kesişimleri çarpmasını söylemem gerek. Bunu da @ işareti ile yapıyorum. Formülü aşağıdaki gibi değiştireceğim:

=@C:C*@D:D

Formülü bu şekilde yazdığımda Excel 365’te de istediğimiz değerleri elde edebiliriz.

Gördüğünüz gibi @ işleci hem tablo alanlarının kullanıldığı hem de dizi formüllerinde, içinde bulunulan hücrenin satır numarasına denk gelen değeri döndürmek için kullanılıyor.

İlginizi Çekebilecek Diğer Yazılar
Etiketler:

Leave a Reply